Γίνονταν μυήσεις στά αρχαία Μυστήρια από άνδρες δοκιμασμένους καί δέκτες τών διδαγμάτων καί ελεύθεροι στήν σκέψιν, αφού καί αυτά δημιουργήθηκαν γιά να τακτοποιήσουν ορισμένες πλάνες διά τής ελεύθερης φιλοσοφικής έρευνας, διά τής ελεύθερης συζητήσεως πρός ανεύρεση τής Αληθείας καί διά τής απεριορίστου διαλεκτικής περί τών φιλοσοφικών θεωριών, περί Θεού καί Αθανασίας τής ψυχής. Τήν δύναμη τών Μυστηρίων εξαίρει ο Διώδορος ο Σικελιώτης καί μάς λέει: “Οι κοινωνήσαντες τών Μυστηρίων καί καλύτεροι πάσης πλευράς γίνονται καί δυνατότεροι καί ευσεβέστεροι”.
( Συνερχόμεθα είς τόν ναόν ίνα χαλιναγωγήσουμε τα πάθη μας)
Ο δε φιλόσοφος Πορφύριος ο Νεολατωνικός πού έζησε το 350 μ.Χ αφηγούμενος τήν μύησή του στά Ελευσίνια μυστήρια λέει: “Φέροντες στεφάνους εκ μύρτων διερχόμεθα τόν πρόδομον τού Ναού τυφλώττοντες εισέτι”.
Νιπτόμεθα με το ιερόν ύδωρ.. “Ας καθαρθή διά τού ύδατος”, καί μάς αναγιγνώσκονται πράγματα τα οποία δέν επιτρέπεται να δημοσιεύσουμε επί ποινή θανάτου (“Θα κληθής να γράψεις τόν όρκον σου άλλως διά τού αίματος”), μετά μάς αποκάλυψαν τα μυστηριώδη σύμβολα διά τής ιδιαζούσης γλώσσης καί με ζωηρούς φωτεινούς σπινθήρες,
” Τι ζητείτε διά τόν Ν… αδ… το φώς” καί πολλά άλλα τα οποία παραλείπονται. Ολων τών αρχαίων μυστηρίων ο σκοπός είναι ο ίδιος καί κοινή η πηγή καί η γλώσσα τών συμβόλων καί τής αλληγορίας. Η ουσία καί το φιλοσοφικό περιεχόμενο είναι τα ίδια, διαφέρουν στόν τόπο εκτελέσεως, καί στό όνομα. Ήταν οργανισμοί αυτόνομοι, εντελώς χωρισμένοι από το κράτος, οι δε αρχαίες πολιτείες τους σέβονταν απόλυτα. Το κύρος τους ήταν επιβλητικό. Κατά τήν διάρκεια τους καί κατά τήν περίοδο πολέμου κηρύττετο εκεχειρία. Χαρακτηριστικό ιστορικό είναι καί το εξής: “κατά τούς παλαιωτάτους χρόνους κατά τούς οποίους η λατρεία πρός το Θείον διέπλασε τήν συνείδησην τού ανθρώπου, είς τα μυστήρια δέν απαντώνται πόλεμοι θρησκευτικών συστημάτων, προκλήθησαν αιματεροί πόλεμοι έχοντες ως αφορμήν τίς δογματικές διαφορές”. Ποιές, λοιπόν, οι δοξασίες τού Ελ/τεκτονισμού:
Φιλοσοφία, πρόοδος, φιλανθρωπία, έρευνα μη θέτουσα όριον διά τήν ανεύρεσην τής αληθείας. Παραδέχεται τήν ύπαρξη τού Θεού καί τής Αθανασίας τής ψυχής. Δέχεται στούς κόλπους του χριστοήθης καί απαλλαγμένους δισιδαιμονιών καί προλήψεων. Σέβεται τήν ελευθερία τής συνειδήσεως, τής θρησκευτικές πεποιθήσεις εκάστου καί αποδίδει σεβασμό πρός τήν ανθρώπινην προσωπικότητα. Διδάσκει τίς αρχές τής αληθείας διά τών συμβόλων καί τής αλληγορίας καί επιδιώκει τήν πρόοδον καί εξέλιξιν τής όλης κοινωνίας. Ξενίζει πολλούς η μυστικότητα τού Τεκτονισμού. Είναι μιά παλιά κληρονομιά η οποία δέν είναι παραβίαστος διά τούς εναρέτους, τούς ελευθέρα ερευνώντας καί τούς επιθυμούντες ειλικρινά να εργαστούν γιά τήν λέξευση τού εαυτού τους καί τήν ανακούφιση τού συνανθρώπου. Εξασκεί αφ΄ενός τήν φιλανθρωπία, μισεί παντός είδους καί πάσης προελεύσεως, είτε πεπαλαιωμένου είτε εξευγενισμένου τύπου, τυραννίες καί εργάζεται με τίς δικές του μεθόδους γιά το ξερίζωμά τους. Κηρύσσει τήν καθολική αγάπη, απαιτεί από τα μέλη του να διάγουν έναν ανώτερο πνευματικό βίο καί να συντρέχουν στήν πρόοδο καί εξέλιξη τής κοινωνίας. Η θύρα μας είναι κλειστή σε πάσα ύπουλη καί κακεντρεχή ψυχή, ορθάνοιχτη όμως σε όλα τα ευγενή αισθήματα πρός αιωνία στερέωσιν το